Waarom wil je viool leren spelen?
Gaat het je om WAT je speelt?
Of vooral om HOE je speelt?
Het is heel goed om technisch bezig te zijn en veel repertoire te spelen. Soms moet je echter wat meer aandacht schenken aan ‘hoe’ je speelt.
In dit artikel licht ik een tipje van de sluier op van toonproductie: wat voor klank creëer jij op je viool of altviool?
1. Heb een goede vioolhouding en strijkstokhouding
Sommige mensen zien verschillende violisten spelen en merken op dat de houdingen anders zijn. Dit doet soms denken dat je houding niet uitmaakt.
Het tegendeel is waar: je houding van je viool en strijkstok en lichaamshouding in het algemeen zijn essentieel voor de klank die je maakt.
Dat er variaties zijn komt doordat er een basis is die vast staat en daarnaast mogelijke varianten afhankelijk van je lichaamsbouw en motoriek.
De belangrijkste elementen zijn flexibiliteit, ontspanning en balans. Dit is vaak zoek als mensen hun viool bijvoorbeeld heel ver naar links op hun schouder en omhoog vasthouden: je maakt het spelen dan moeilijk en creëert onnodige spanning.
Een viooldocent kan je helpen die houding te vinden waarin JIJ het beste viool kunt leren spelen.
2. Strijk recht
Als je strijkt dient de strijkstok haaks op de snaar te staan en tussen toets en kam te blijven. Dit varieer je tijdens het spelen, maar dit moet gecontroleerd en bewust gebeuren.
Als je strijkstok heen en weer weibelt of scheef gaat, zul je merken dat je klank minder mooi is en dat je allerlei nare bijgeluiden krijgt.
Aan de extreme punt is het soms mooi om je streek iets af te ronden. Dit zie je veel solisten doen.
3. Beweeg je pols en vingers mee met de streek
Strijken gebeurt niet alleen met je arm. Als je alleen je arm gebruikt, maak je een ronde beweging. Als je pols en vingers soepel meebewegen is het gemakkelijk om recht te strijken, zijn je streekwisselingen minder hoorbaar en maak je een warmere vollere klank.
Je kunt de beweging vergelijken met het weggooien van een balletje in een rechte lijn. Eerst til je het balletje op, gaat je pols omhoog en zijn je vingers gebogen. Bij het weggooien strek je je arm, gaat je pols naar beneden en strekken je vingers zich.
4. Speel met gewicht en niet met druk
Je viool klinkt anders als je je arm ontspant en druk op de snaar geeft door het gewicht van je arm (hangen) dan dat je met kracht je hand in de strijkstok duwt. Dit is wat ik je kan leren in de gratis workshop ‘Weight vs Pressure’ (klik hier als je interesse hebt).
5. Speel ‘in de snaar’
Je strijkstok moet een verlengstuk van je wijsvinger zijn. Door je wijsvinger breng je het gewicht van je arm in de strijkstok. Je zou dus je wijsvinger moeten voelen als je een flink tijdje hebt gespeeld.
Natuurlijk hangt de hoeveelheid gewicht of druk helemaal af van wat voor stuk je op dat moment speelt en wat voor klank je wilt hebben.
6. Adem mee met de muziek
Het klinkt misschien een beetje zweverig, maar je adem heeft een enorm effect op de klank en expressie die je maakt tijdens het spelen.
Adem net als een zanger op de juiste plekken in de muziek. Je zult merken dat je lichaam dan net wat andere dingen gaat doen, waardoor de klank van je viool mooier wordt.
7. Zorg dat je viool set op orde is
Als instrumentalist speel je samen met je instrument. Het is belangrijk een goede en mooie viool en strijkstok te hebben die goed bij je passen. Daarnaast moeten ze in goede staat zijn: nieuwe snaren, goede haren op je stok, goede hars etc.
Welke tip is het meest nuttig voor jou? Laat het weten in de comments!