De Strijkstok
Met de strijkstok worden de snaren van een strijkinstrument in trilling gebracht. Hierdoor ontstaat de klank.
De strijkstok bestaat uit een stok en beharing.
De stok wordt meestal gemaakt van brazielhout of kunststof en verder zitten er ebbenhout, parelmoer en edele metalen in verwerkt. De kop van de stok wordt de “punt” genoemd en de kant waar de stok wordt vastgehouden de “slof”. Hier bevindt zich ook het mechanisme waarmee de haren worden opgespannen. De beharing van de strijkstok bestaat uit paardenhaar. Op een vioolstok zitten gemiddeld 150 tot 175 haren.
Het gewicht van een stok is erg belangrijk.
Een lichtere stok is gemakkelijk in beweging te brengen, maar een zwaardere stok is gemakkelijker in beweging te houden. Daarnaast is de balans in een strijkstok cruciaal. Te veel gewicht bij de punt maakt de strijkstok zwaar, maar te veel gewicht naar de slof zorgt dat de haren niet genoeg in de snaren grijpen. Tot slot is de flexibiliteit en soepelheid van een strijkstok belangrijk, waarbij een balans gevonden moet worden tussen een te stijve stok en een te zwierige. Klik hier voor meer informatie rondom het kiezen en kopen van een strijkstok waarmee je gemakkelijker kunt strijken met een mooiere klank.
Strijken valt te vergelijken met in- en uitademen.
Wanneer er van de slof naar de punt gestreken wordt is er sprake van een afstreek en wanneer er van de punt naar de slof gestreken wordt is er sprake van een opstreek. Om een effectieve streektechniek te ontwikkelen is het van belang de juiste balans te vinden tussen de uitoefening van kracht op de snaren, de snelheid waarmee er wordt gestreken en de afstand tot de kam van het instrument. Klik hier om goed te leren strijken op de viool of altviool.
Hoe wordt een strijkstok gemaakt?
De strijkstok wordt gemaakt van paardenhaar en een bijzonder sterke Braziliaanse houtsoort, pernambuco, en tegenwoordig steeds vaker van carbon fiber. De haren van de strijkstok worden aan één kant omwonden met sterk garen en dan met was verzegeld. Zo gaan ze niet rafelen. Deze kant gaat in de slof, het houten doosje aan de onderkant van de strijkstok. De slof krijgt een parelmoeren dekseltje. Daarna wordt er een ring van zilver, nikkel of goud omheen geschoven zodat de haren niet in de knoop raken. De schroef moet de haren op spanning houden. De haren worden uitgekamd en dan in de punt van de strijkstok vastgezet. De schroef wordt aangedraaid tot de haren gespannen zijn. Tenslotte wordt er dennenhars op gestreken die moet zorgen dat de strijkstok niet van de snaren glijdt. De strijkstok is dan klaar om z’n baasje te zoeken.
Klik hier voor meer informatie rondom het kiezen en kopen van een strijkstok waarmee je gemakkelijker kunt strijken met een mooiere klank.
Geschiedenis van de strijkstok
Waar de strijkstok nu haast belangrijker is dan de viool, gooiden de 17e eeuwse fiedelaars hun versleten stok weg na gebruik. Ik neem je graag mee in de eeuwenlange geschiedenis van de strijkstok:
[Video] Beginnen met vioolspelen: Zo hou je je strijkstok vast
Leer vloeiend strijken met een mooie klank door een goede ontspannen strijkstokhouding! De manier waarop je je strijkstok vasthoudt en of deze houding flexibel en ontspannen is, maakt een groot verschil voor de klank die je maakt op de viool.
[Interview] Hoe een goede strijkstok je kan helpen met je vioolspel
Interview met Bernd Müsing, eigenaar en maker van Arcus strijkstokken, over hoe een goede strijkstok je kan helpen met je vioolspel, hoe je je ideale strijkstok vindt en de laatste innovaties op het gebied van strijkstokken.
[Artikel] 5 Mythes over carbon fiber strijkstokken ontkracht
Net als bij tennis rackets is carbon fiber in veel gevallen een beter alternatief voor hout. Op een goedkopere en betrouwbaardere manier kunnen goede eigenschappen aan strijkstokken toegekend worden.
Er bestaan nogal wat mythes over carbon fiber strijkstokken en die ontkracht ik in dit artikel om je zo de informatie te geven die je nodig hebt om je ideale strijkstok te selecteren.
[Video] Vind je ideale strijkstok!
In deze video leg ik uit hoe je strijkstokken moet uitproberen, waar je op moet letten bij het kopen van een strijkstok en hoe je jouw ideale strijkstok vindt.
[Artikel] Ouderwets vs nieuwerwets op en om je viool
Al sinds de 16e eeuw bestaat de viool en vanaf toen is veel aan het instrument, de onderdelen, de materialen en ook de strijkstok veranderd.
In dit artikel presenteer ik een aantal oude en nieuwe zaken met daarbij de toelichting hoe je de beste keuze maakt voor jezelf.
[Video] Tsjechische strijkstokkenmaker laat zien hoe je een strijkstok opnieuw moet beharen
Eigenares Zlata bezocht enkele dagen de vioolbouwers en strijkstokkenmakers in Tsjechië bij wie ze een workshop volgde. In dit filmpje is te zien hoe de strijkstokkenmaker een strijkstok opnieuw behaart. Het is haast meditatief om naar te kijken!
[Artikel] Carbon-fiber strijkstok vs houten strijkstok
Wat zijn de verschillen tussen een carbon-fiber strijkstok en een houten strijkstok?
Wat zijn de voordelen en de nadelen van beide? Wat is het meest ideaal voor jou?
Dit artikel legt alles uit over carbon-fiber strijkstokken en beantwoordt deze vragen.
[Artikel] 5 Mythes rondom je Strijkstok ontkracht
In de ‘vioolwereld’ doen mond-tot-mond behoorlijk wat fabeltjes de ronde.
In dit artikel ontkracht ik 5 mythes rondom je strijkstok, paardenhaar, het strijken en de historie hiervan. Ook laat ik zien wat er precies gebeurt met de snaar als je strijkt.
[Artikel] Alles wat je moet weten over hars en harsen
Harsen… Alle strijkers hebben ermee te maken! Dit korte artikel vat ik de belangrijkste dingen over hars samen. Hars je te weinig, dan glijdt de strijkstok over de snaren zonder geluid te maken of met een vegerig geluid. De paardenharen van de strijkstok zijn dan te glad. Hars je te veel, dan wordt de klank schel en sta je in een stofwolk.
[Artikel] Hoe belangrijk is een strijkstok? Hoe vind je je ideale strijkstok?
Het vinden van je ideale strijkstok is nog moeilijker dan het vinden van een viool, altviool of cello.
Dit artikel kan je helpen met hoe je een goed referentiekader opbouwt en hoe je uiteindelijk je ideale strijkstok selecteert.
Als je je ideale strijkstok hebt gevonden, kun je zowel technisch als muzikaal meer bereiken. Je kunt opeens loopjes spelen die je daarvoor niet kon. Je kunt opeens klanken uit je instrument halen, die niet mogelijk waren met je oude strijkstok.
[Artikel] Het grote vraagstuk over strijkstokken eindelijk beantwoord
Waarom zijn streektechnieken van de snaar moeilijk om te spelen zelfs met de meest verfijnde antieke strijkstok?
Is het onvermijdbaar dat je stok tekort komt bij dubbelgrepen en fortissimo spelen?
Of is er een ontwerp fout in strijkinstrumenten?
Laten we in het verleden kijken om een antwoord te vinden…
[Artikel] Beleef meer plezier aan je huidige viool, altviool of cello!
Voldoet je huidige viool, altviool of cello niet (meer) aan je eisen?
Zit je instrument je in de weg om je muzikale doelen te bereiken?
Oriënteer je je op een ander beter instrument?
Dat is niet altijd nodig…
Beleef meer plezier van dezelfde viool, altviool of cello!
Soms kun je maar beter geen ander instrument kopen…
4 Manieren om je strijkstok te slopen!
Te veel strijkstokken eindigen hun leven een andere kant op gebogen dan ze hun leven begonnen. Gezien ik zes á zeven dagen per week tussen de strijkinstrumenten werk, zijn het voor mij een soort vriendjes. Het gaat mij dus aan het hart als instrumenten en strijkstokken ‘mishandeld’ worden. Ik zou graag mensen helpen bij het goede gebruik van hun instrument en toebehoren. Daarom heb ik dit artikel geschreven.
Reactie van klant op Arcus strijkstokken
Mijn klant Mark Nelson, professioneel altviolist, is Arcus strijkstokken aan het proberen en is zo vriendelijk geweest zijn ervaringen te delen.
Filmpje: Het gevaar van houten strijkstokken…
Filmpje ter aanvulling van het artikel ‘Het gevaar van houten strijkstokken’